Berlin Antlaşması'ndan sonra Osmanlı Devleti
dağılma sürecine girmiştir. Balkanlarda yaşayan ulusların bağımsızlıklarını
kazanmaya başlamaları ve ardından Rusya ile yapılan savaş neticesinde imzalanan
antlaşmalarla Osmanlı Devleti o görkemli devirlerini aramaktaydı. Rusya'nın Akdeniz'e
açılması ihtimalini öne süren İngilizler Kıbrıs'ı işgal etti. Osmanlı Devleti
toprak mülkiyeti kendisinde kalmak şartı ile adayı geçici olarak İngiltere'ye
devretti.
Fransa, Cezayir'e yerleştikten sonra gözünü Tunus'a dikmişti. Berlin Konferansı'nda
aradığı fırsatı ele geçiren Fransa, Tunus'u işgal etti. Osmanlı Devleti'nin
Protestosu sonuç vermedi. Fransızların Tunus'u işgal etmeleri üzerine İngilizler de
harekete geçti.
1869 yılında Süveyş Kanalının açılması Mısır'ın Jeopolitik konumunu
artırmıştı. Bu durum Mısır üzerindeki İngiliz ve Fransız rekabetini
hızlandırdı. Mısır Hıdivi İsmail Paşa Mısır'ı iyi idare edemiyor ekonomik
problemler halkın Avrupalı tüccarların işyerlerine saldırmalarına yol açıyordu.
Bu gelişmeleri bahane eden İngiltere Mısır'ı işgal etti (1882).
Yunanistan'ın bağımsızlık kazanmasından sonra Giritli Rumlar Yunanistan'a bağlanmak
istedi. Osmanlı Devleti bunu kabul etmedi. Çıkan isyan bastırıldı. Yunanistan'ın
Girit'e asker çıkarması üzerine Osmanlı Devleti Yunanistan'a savaş açtı. Teselya
bölgesinde yapılan savaşta, Gazi Ethem Paşa komutasındaki Osmanlı Kuvvetleri
Yunanlıları bozguna uğrattı (1897). Avrupalı devletlerin araya girmesiyle bir
antlaşma imzalandı. Bu antlaşma ile Girit'e muhtariyet verildi. 1908 yılında
Yunanistan adayı yeniden işgal etti. Balkan Savaşlarından sonra Girit tamamıyla
elimizden çıktı.
Bosna-Hersek'in idaresi Berlin Antlaşmasıyla geçici olarak Avusturya'ya verilmişti.
Sultan İkinci Abdülhamid'in İkinci Meşrutiyeti ilan etmesinden sonra yaşanan
karışıklıklar sonunda Avusturya bu bölgeyi resmen topraklarına kattı. Osmanlı
Devleti Yeni Pazar sancağı bizde kalmak şartı ile bunu kabul etmek zorunda
kaldı (1908).
Berlin Antlaşmasıyla üç bölgeye ayrılan Bulgaristan Prenslik haline gelmiş Doğu
Rumeli ve Makedonya ıslahat yapılmak şartıyla Osmanlı Devleti'nde kalmıştı.
1885'de Doğu Rumeli'de isyanlar çıktı. Bulgaristan Doğu Rumeliyi Kendisine
bağladığını ilan etti. II. Meşrutiyet'in ilanından sonra Bulgaristan
bağımsızlığına kavuştu ve Doğu Rumeli'yi de içine alan bir Bulgaristan
Krallığı kuruldu (1908). |