Osmanlı-Fransız İlişkileri 16.yy'da başlamış,
Lale Devri'nde gelişmişti. Fransa; Venedik ve Avusturya ile yapılan savaşlarda
Osmanlı Devleti'ne destek olmuştu. Kanuni Sultan Süleyman döneminde başlayıp, Sultan
Birinci Mahmud zamanında genişletilerek devamlı hale getirilen kapitülasyonlar,
Osmanlı-Fransız dostluğunu pekiştirmişti. Bu ilişkiler 18.yy'ın sonlarına doğru
bozulmaya başladı.
1789 yılında çıkan ihtilal sonucu Fransa'da krallık devrilmiş ve cumhuriyet ilan
edilmişti. Bu durumu kendileri için tehlike olarak gören Avrupalı devletler, Fransa'ya
karşı birleşmiş, ancak yaptıkları savaşlarda Fransa'ya karşı başarılı
olamamışlardı. Fransa ordularının başında ünlü komutan Napolyon Bonapart vardı.
Tüm Avrupa'ya üstünlüğünü kabul ettiren Napolyon Bonapart sadece
İngiltere'yi yenememişti. Fransa'nın amacı İngiltere'yi Akdeniz'den uzak tutmak ve
Hindistan'a giden ticaret yollarını denetimine almaktı. Bu amaçla Mısır Seferine
çıkan Napolyon Bonapart, İskenderiye'yi işgal etti (2 Temmuz 1798). Kahire'nin de
Napolyon Bonapart'ın eline geçmesi (22 Temmuz 1798) üzerine Osmanlı Devleti, 2 Eylül
1798 günü Fransa'ya karşı savaş açtı. Akka önlerinde karşılaştığı Cezzar
Ahmed Paşa komutasındaki Osmanlı kuvvetleri karşısında yenilgiye uğrayan (18 Mart
1799) Napolyon Bonapart, gizlice Fransa'ya kaçtı ve hayatını zor kurtardı (22
Ağustos 1799). Fransa'nın 27 Haziran 1801 tarihinde Mısır'dan çekilmesi üzerine
Osmanlı Devleti ile Fransa arasında El-Ariş antlaşması imzalandı (25 Haziran 1802).
Bu antlaşma ile Mısır, Osmanlı devletine geri verildi. |