|
Doğu Avrupa ile Orta Avrupa'nın orta
kesimindeki çeşitli slav halkları arasında ortak kültürel ve siyasal hedefler
doğrultusunda birlik sağlamaya çalışan hareket.
19. yüzyılın ilk yarısında Batı ve Güney Slav halklarının ulusal
kimlik arayışı, bilim adamları, aydınlar ve şairler arasında başladı. İlk
Panslavistler, Slav halkları arasında şarkılarını, türkülerini, şiirlerini
inceleyerek Slav birliğini sağlamak istiyorlardı. Bu tür çalışmaların
yapıldığı Prag Slav tarihi ve filoloji araştırmalarında ilk panslav merkezi oldu.
Panslavizm hareketi çok geçmeden siyasal içerik kazandı. 1848'de
Avusturya-Macaristan'ın ayaklanmalarla sardıldığı bir sırada Çek tarihçi Frantisek
Palacky Prag'da bir kongre topladı. Avusturya yönetimindeki tüm Slav milliyetlerinden
oluşan temsilcilerin katıldığı kongrede; Merkezi monarşik yapıya son vermek ve
Habsburg hanedanı altında eşit haklardan oluşan demokratik bir federasyon yaratmak
için eşgüdüm saglanmalıdır şeklinde karar alındı.
Kongreden bir pratik bir sonuç çıkmamasına karşın canlılığını
koruyan hareket 1860'larda özellikle Rusya'da yaygınlaştı. |
|